|
|
|
|
| Laatste update fons-vernooij.nl: 10 febuari 2024. |
 |
|
|
|
|
Definitie van virtueel leren
|
Virtueel leren, is leren via de computer. Nieuwe media bieden nieuwe mogelijkheden voor de ondersteuning van het onderwijs. Zij maken het mogelijk leerdoelen te formuleren die zonder nieuwe media onhaalbaar zijn.
Informatie over virtuele opleidingen kunt u vinden op de pagina de virtuele universiteit, een website binnen het Onderwijsportaal. |
|
|
|
| Innovatie via virtueel leren
|
De innovatiematrix
Een handig overzicht van de essentie van innovatief onderwijs is
weergegeven in een innovatiematrix. Deze geeft de samenhang aan tussen de
leerdoelen die de studenten of leerlingen nastreven en de media die zij
daarvoor ter beschikking hebben. Om die samenhang uit te werken is het nodig
om vanuit de leerdoelen te gaan naar leerprocessen die te onderscheiden zijn
en om vanuit de media te onderzoeken welke functies die media kunnen
verzorgen.
(Zie de PowerPoint-presentatie:
Innovatiematrix en functionaliteiten)
De mogelijke impact van intranet op het onderwijs
A.T.J. Vernooij (2002). Tijdschrift voor het Hoger Onderwijs, 20e jaargang, nr.3, blz. 146-166.
De introductie van intranet in een instelling van hoger onderwijs kan ingrijpende gevolgen hebben voor het primaire proces. Intranet is een vorm van internet, waarbij een bedrijf of organisatie een website ontwikkelt, die afgeschermd is voor buitenstaanders en gericht is op de aansturing van de interne bedrijfsprocessen. Een goed opgebouwd intranet biedt mogelijkheden om andere ontwikkelingen in het hoger onderwijs te ondersteunen, zoals de ontwikkeling van studievaardigheden en de inbouw van competenties in het curriculum. De andere aansturing van het leerproces maakt het mogelijk om nieuwe leerdoelen te formuleren door gebruik te maken van functionaliteiten die andere media niet of in mindere mate hebben.
(Een grondige analyse is te vinden in het artikel Mogelijke impact van intranet op het onderwijs)
Vormen van virtueel leren
Virtueel leren kan allerlei leerprocessen ondersteunen:
- cognitieve processen: verwerven van begrippen en procedures;
- communicatieve processen: mondelinge en schriftelijke vaardigheden;
- affectieve processen: waarderen, motiveren, faal-angst opvangen, e.d.
- regulatieve processen: sturen via planning, controle, evaluatie, e.d..
Voor elk vorm is een reeks toepassingen voorstelbaar. Om een beeld te krijgen
van de mogelijkheden is een reeks van virtuele onderwijsvormen beschreven.
(Zie artikel over:
Vormen van virtueel leren (2003)
ICT en het onderwijs van de toekomst
De rol van ICT in het voortgezet onderwijs zal de komende jaren steeds belangrijker worden. Dat blijkt uit de ontwikkelingen die gaande zijn in het HBO. Vooral het studeren op afstand met behulp van de computer wint aan kracht dankzij de snelle groei die Internet doormaakt. De ontwikkelingen in het HBO zijn het voorland voor het voortgezet onderwijs. Vernooij beschrijft in dit artikel ontwikkelingen die zich voltrekken aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA).
(De nadere uiteenzetting is te lezen in het artikel: ICT en het onderwijs van de toekomst. (2000). Tijdschrift voor het Economisch Onderwijs, jaar 2000, jaargang 100, nr.1.)
Virtueel leren in het hoger onderwijs
Een van de onderwijsvormen waar de ingrepen in het onderwijs het snelst
verlopen, is het hoger beroepsonderwijs. De afgelopen jaren heeft het hbo zich
gericht op competentiegericht leren en de gevolgen daarvan voor de
studievaardigheden. Inschakeling van virtueel leren biedt nieuwe mogelijkheden
om deze ontwikkelingen aan te sturen. In het aanhangende artikel is hiervan
verslag gedaan in de vorm van een uitgebreide visie op de veranderingen in het
primaire onderwijsproces als gevolg van virtueel leren.
(Zie artikel over: Virtueel leren in het hoger onderwijs. (2001). Blad van de Hogeschool van Amsterdam)
Virtueel leren in het voortgezet
onderwijs
Ook in het voortgezet onderwijs is met de invoering van de tweede fase een
proces van vernieuwing ingezet. De essentie van dit proces is dat de rol van de
docent verschuift van instructeur naar coach. De aandacht moet minder uit gaan
naar kennisoverdracht en meer naar het begeleiden van de studieaanpak. Heel
voorzichtig zijn studiewijzers ingevoerd, maar die zijn nu nog vaak kaal en
nodigen niet uit tot studie. In de toekomst zullen websites de functie van de
studiewijzers overnemen en op heel andere wijze de leerlingen aansturen.
(Zie artikel over:
Virtueel leren in het voortgezet onderwijs. (2001). Tijdschrift voor het Economisch Onderwijs, nr.1.)
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
| |
|
|
|
|
|
|
|
