|
|
|
Laatste update: 2 oktober 2024. |
|
Verpleegkundig rekenen / medisch rekenen |
|
|
Toelichting op het verpleegkundig rekenen |
|
Standaardopgave: Oplossen van medicijn
De arts heeft voorgeschreven: flemoxin-suspensie; 60 mg/kg lichaamsgewicht per 24 uur. Dit moet worden verdeeld over 3 gelijke doses. Het kindje weegt 10 kg. Aanwezig zijn flesjes fleximon met een concentratie van 0.2 g/ml. Hoeveel ml geef je per keer?
Oriëntatie:
Om de uitkomst te berekenen zijn taalkundig een aantal stappen nodig die gekoppeld zijn aan de omrekening in natuurkundige eenheden.
In feite gaat het hier om een omrekening van het voorschrift van 60 mg/kg lichaamsgewicht naar een dosering van ml per keer. Met als complicatie dat de concentratie van het medicijn in gram/ml is gegeven. |
|
|
|
Analyse
|
|
|
|
Uitwerking
Hoeveelheid medicijn per 24 uur in mg: 10 kg x 60 mg/kg lichaamsgewicht = 600 mg per 24 uur.
Hoeveelheid mg per keer: 600 mg per 24 uur : 3 doses per 24 uur = 200 mg per keer.
Hoeveelheid gram per keer: 200 mg : 1000 mg/gram = 0,2 gram
Hoeveelheid ml per keer: 0,2 gram : 0,2 g/ml = 1 ml.
Denk eraan: delen door een breuk is vermenigvuldigen met het omgekeerde:
Bij voorbeeld: 16 : (8/3) = 16 x (3/8) = 2 x 3/1 = 6
(want je kunt teller (16) en noemer (8) beide delen door 8)
Hier: 0,2 gram : (0,2 gram/ml) = 0,2 gram x (1 ml/0,2 gram) = 1 x 1 ml : 1 = 1 ml (want je kunt teller en noemer delen door 0,2 gram).
Je hoeft in de uitwerking niet alle woorden toe te voegen, als je de eenheden maar duidelijk vermeld:
Rekenkundige uitwerking
10 kg x 60 mg/kg per 24 uur = 600 mg per 24 uur.
600 mg : 3 doses = 200 mg per dosis.
200 mg : 1000 mg/gram = 0,2 gram
0,2 gram : 0,2 g/ml = 1 ml.
De kern van de oplossing:
kg x mg/kg per 24 uur = mg per 24 uur.
mg : doses = mg per dosis, dus mg per keer.
per keer is dat mg : mg/gram = mg x gram/mg = gram
per keer is dat gram : g/ml = gram x ml/gram = ml.
|
|
|
|
|
Variatie in de opgave Oplossen van medicijn
De arts heeft voorgeschreven 3 x daags 200 mg streptomycine. In voorraad zijn ampullen met 1 gram streptomycine in 4 ml vloeistof. Hoeveel ml geef je per keer?
Oriëntatie:
In principe is dit dezelfde berekening als de standaardopgave, alleen moet je hier de concentratie in mg/ml berekenen. Dus zijn de eenheden iets anders wat betreft de concentratie. De concentratie is hier in gram per ml. |
|
|
|
Analyse:
Moeilijkheid: berekening met gram en mg.
Valkuil: er staat 3 x daags, maar dat is niet van belang voor de dosering.
|
|
|
|
Uitwerking:
Hoeveelheid medicijn in mg: 1 gram x 1000 mg/gram = 1000 mg.
Concentratie in mg/ml: 1000 mg : 4 ml = 250 mg/ml
Hoeveelheid medicijn: 200 mg per keer : 250 mg/ml = 0,8 ml per keer;
Denk er ook hier aan: delen door een breuk is vermenigvuldigen met het omgekeerde:
16 : (8/3) = 16 x (3/8) = 2 x 3/1 = 6 (want je kunt teller en noemer delen door 8)
200 mg : (250mg/ml) = 200 mg x (1 ml/250 mg) = 200 x (1 ml/250) = 200 ml : 250 = 0,8 ml
(want je kunt teller en noemer delen door mg en daarna kun je 200 delen door 250).
Rekenkundige uitwerking:
1 gram x 1000 mg/gram = 1000 mg.
1000 mg : 4 ml = 250 mg/ml
200 mg per keer : 250 mg/ml = 200 mg per keer x ml/250 mg = 0,8 ml per keer.
De kern van de oplossing:
gram x mg/gram = mg.
mg : ml = mg/ml
mg per keer : mg/ml = mg per keer x ml/mg = ml per keer.
|
|
|
|
|
|
|
Informatie over Fons Vernooij
|
Bij toeval kreeg ik vragen over het medisch rekenen voor verpleegkundigen. Daar zag ik dat de kern van het vak gaat over het omzetten van volumes en gewichten van de ene grootheid in de andere. In wezen gaat het over natuurkundige grootheden die een duidelijke eenheid hebben en die eenheid verandert mee met de berekening.
Deze eenheden kunnen een belangrijke steun zijn voor de verpleegkundigen. Aangezien ik ervaring heb met het gebruik van eenheden bij economie, heb ik deze website opgezet. Een vergoeding hoef ik er niet voor te hebben. Het is prima als studenten verpleegkunde meer kans hebben om hun opleiding succesvol af te ronden. |
|
|
|
|
|
|
|
|