Verhoudingen als basis voor het rekenen

Eenheden zijn te bewerken als breuken

Het belangrijkste uitgangspunt van medisch rekenen is het werken met verhoudingen, zoals het werken met breuken. Zie aan het eind voor een uitgebreide toelichting op de Breuken.

1       2       20
—  =  —  =  —
2       4       40

Maar je kunt dit ook gemakshalve noteren als 1/2 , 2/4 en 20/40.

In de natuurkunde is dit ook toepasbaar op de eenheden:

         km
        —— = km/uur
         uur

Ook kun je eenheden omrekenen. Je kunt van km/uur naar meter/seconde = m/s

1 km    1.000 meter      1.000 meter          10 meter       0,28 meter
—— = —————— = ——————— = ————-— = ————— = 0,28 m/s
1 uur    60 minuten      3600 seconden    36 seconden  1 seconde

Welnu het berekenen van de verhouding tussen twee grootheden en het omrekenen van de ene eenheid naar de andere, is de belangrijkste vaardigheid bij medisch rekenen.

Voorbeeld 1:
De dokter schrijft 6 gram medicijn per uur voor. Hoeveel mg is dit per minuut?

6 gram    6000 mg        100 mg
——— = ————— = ———— = 100 mg/minuut
1 uur      60 minuten    1 minuut

Voorbeeld 2:
De dokter schrijft 6 gram medicijn per uur voor. Je kunt een infuus gebruiken met 2 gram per liter. Hoeveel ml is dit per minuut? En op welke druppelsnelheid stel je het infuus in?

6 gram      3 liter             1 liter            1000 ml          100 ml
——— = ————— = ————— = ————— = ————— = 50 ml/minuut
1 uur      60 minuten    20 minuten    20 minuten     2 minuten

Voor de druppelsnelheid moet je weten dat er doorgaans 20 druppels in een ml gaan, dus het gaat om:

20 druppels/ml  x  50 ml/minuut = 1000 druppels per minuut.

Let op: de eenheden gaan ook als breuken:

druppels       ml        druppels          3      8     3
———— x ——— = ———— zoals — x — = — (teller en noemer deel je door 8).
     ml         minuut      minuut            8     5      5

Aan de basis van het medisch rekenen ligt de kennis van de gewichten en maten.

1. Gewichten
1 kg = 1000 gram
1 gram = 1000 mg (milligram)
1 milligram = 1000 microgram

2. Inhoud
1 liter = 1 dm3 dus (10 cm x 10 cm x 10 cm) = 1000 cm3
1 liter = 1000 ml (milliliter) = 1000 cm3
dus 1 ml = 1 cm3

3. Druppels
1 ml = 20 druppels (als er geen andere aantal druppels is gegeven).

Vervolgens zijn er standaardverhoudingen tussen gewicht en vloeistof.
De basis is de afspraak: 1 liter water is gelijk aan 1 kilogram.

Dit is iets om te weten en is niet te begrijpen. Men heeft dit zo afgesproken bij het opzetten van het stelsel van maten en gewichten.

Begin | Onderwijsportaal

Informatie over Fons Vernooij

Bij toeval kreeg ik vragen over het medisch rekenen voor verpleegkundigen. Daar zag ik dat de kern van het vak gaat over het omzetten van volumes en gewichten van de ene grootheid in de andere. In wezen gaat het over natuurkunidge grootheden die een duidelijke eenheid hebben en die eenheid verandert mee met de berekening. Deze eenheden kunnen een belangrijke steun zijn voor de verpleegkundigen. Aangezien ik ervaring heb met het gebruik van eenheden bij economie, heb ik deze website opgezet.

Copyright © 1998 by Fons Vernooij en anderen.
Registratienummer VOF Adviesbureau CASA: KvK Rijnland: 58884114 / BTW 8532.22.848
Dossiernummer Stichting Onderwijsportaal: KvK Rijnland: 28092786 / BTW 8106.36.025

Webmaster: Fons Vernooij

Info over privacy en cookies: zie Privacybeleid
Leveringsvoorwaarden: zie bijgaand document

Tips of hints?

Stuur een e-mail